Anne babaya iyilik

İbn Selame es-Sülemî radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselam: ‘Kişiye annesi(nin hakkına riayeti) tavsiye ederim. Kişiye annesi(nin hakkına riayeti) tavsiye ederim. Kişiye annesi(nin hakkına riayeti) tavsiye ederim’ -diye üç kere tekrar etti. Sonra şöyle devam etti: ‘Kişiye babası(nın hakkına riayeti) tavsiye ederim, kişiye kendi yerine işini takip eden velisi(nin hakkına riayeti) tavsiye ederim, hatta velisi kendisine eza vermiş bile olsa.’

Ebu Ümâme radıyallahu anh anlatıyor: “Bir adam: ‘Ey Allah’ın Resulü, anne ve babanın çocukları üzerinde hakları nedir?’ diye sormuştu. Aleyhissalâtu vesselâm: ‘Onlar senin cennet ve cehennemindirler’ buyurdu.”

Yanında oturana saygı

Enes radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselam, bir adama rastladı mı onunla konuşur, muhatabı ayrılmadıkça da yüzünü ondan çevirmezdi. Muhatabıyla musafaha yapsa, elini muhatabın elinden çekmezdi. İlk çeken muhatabı olurdu. Aleyhissalatu vesselam’ın dizlerinin, yanında oturan arkadaşının dizlerinden ileri çıktığı da görülmemiştir.”

Hapşırana teşmit

Hz. Ali anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: “Biriniz hapşırınca ‘Elhamdülillah’ desin. Yanındakiler ona, ‘yerhamukellah’ desinler, hapşıran da onlara ‘Yehdikümullah ve yuslihu bâleküm (Allah size hidayette bulunsun ve halinizi iyi kılsın)’ desin.”

Büyüğe ikram

İbn Ömer radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdular ki: ‘Size bir kavmin büyüğü gelince onu büyükleyin, ona ikramda bulunun.’

Hal- hatır sorma

Ebu Üseyd es-Sâ’idi radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, Abbâs İbn Abdilmuttalib’in evine girerken, Abbâs radıyallahu anh’a: “Esselamu aleyküm” buyurmuş, ev halkı da: “Ve aleykesselam ve rahmetullahi ve berekâtuhu” diye selamını almışlar. Sonra Resulullah, “Nasılsınız?” diye hal-hatır sormuş, onlar da: “Allah’a hamdolsun, iyiyiz. Babamız ve anamız sana feda olsun, sen nasılsın ey Allah’ın Resulü!” diye karşılık vermişler, Aleyhissalâtu vesselâm da: “Allah’a hamdolsun, ben de iyiyim!” buyurmuştur.”

İzin isteme

Ebu Eyyüb el-Ensâri radıyallahu anh anlatıyor: ‘(Bir gün), Ey Allah’ın Resulü! Şu selâm malum… İsti zan (izin istemek/kapı çalmak) nedir?’ diye sorduk. Şu açıklamayı yaptılar:

“(Bir başkasının evine girmek isteyen) kimse (varlığını duyurmak için kapıda, sesli olarak) Sübhanallah, Allahüekber, Elhamdilillah der, öksürüp boğazını temizler (ve içeri girmek istediğini haber verip) ev halkından böylece izin ister.”

Selamı yaymak

Ebu Ümâme radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalâtu vesselâm bize selâmı yaygınlaştırmamızı (tanıdık, tanımadık herkese vermemizi) emretti.”

Gayr-ı Müslim’in selamı nasıl alınır?

Ebu Abdirrahman el-Cühenî radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Yarın ben Yahudilere kadar gideceğim, sakın onlara, önce siz selam vermeye kalkmayın. Onlar size selam verirse sadece ‘ve aleyküm’ deyin.”

Su vermek de sevaptır

Sürâka İbn Cu’şem radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalâtu vesselâm’a, kendi develerini sulamak için hazırlayıp sıvadığım havuzlarıma gelen yolunu kaybetmiş yitik deveyi sularsam benim için bir sevap olup olmadığını sordum. Bana: ‘Evet, hararetli her ciğer sahibin(i sulamak)ta bir sevap vardır’ buyurdular.”

Yetimin hakkını gözetmek

Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: ‘Müslümanlar içinde en hayırlı ev kendisine iyilik yapılan bir yetimin bulunduğu evdir. Müslümanlar içinde en kötü ev de kendisine kötülük yapılan bir yetimin bulunduğu evdir.’

Çocuklara iyi davranmak

İbn Abbâs radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalâtu vesselam buyurdular ki: “Kim, erginlik çağına varan iki kızına, onlar yanında kaldıkları veya kendisi onların yanında kaldığı müddetçe iyilik yapar ihsanda bulunursa, bu kızlar onu mutlaka cennete dâhil ederler.”

Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: ‘Çocuklarınıza gereken ikramı yapın ve terbiyelerini güzel yapın.’

Sürâka İbn Mâlik radıyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: “Size sadakanın en faziletlisini haber vereyim mi? (Boşanma, kocasının ölümü gibi bir sebeple sana geri gönderilmiş ve senden başka çalışanı (Nafakasını temin edecek bir kimsesi) olmayan kızın (için harcadığın)dır.”