http://lovepowerman.com

Adab-ı Muaşeret 1

24 Nisan 2010 | Kategori: Tasavvuf

Efendimiz (a.s.) buyuruyorlar ki: “Allâh-ü Teâlâ; bana bildirdiği şeylerden, size de bildirmemi bana emretti. Evinizin kapısına dikildiğiniz vakit Allâh’ın ismini anın ki, habîs (şeytan) menzilinizden uzaklaşıp dönüp gitsin. Sizden birinizin önüne bir yiyecek konulduğu zaman, Allâh’ın adını ansın, (ya’nî besmele çeksin), tâ ki o habîs (şeytan), rızıklarınızda size ortak olmasın. Kim geceleyin guslederse, avret yerini açmaktan sakınsın, eğer böyle yapmazda, ona bir delilik isâbet ederse, kendisinden başka aslâ suçlu aramasın. Sofra kaldırıldığı zaman altında olanları süpürsün. Zîrâ şeytanlar, onun altındakileri toplar. O halde yemeğinizden onlara nasîp ayırmış olmayın.”
Muâşeret kâidelerinin başında hoşgörü sahibi olmak gelir. Da’vâmıza, inanç ve itikâdımıza yapılanlar müstesnâ, şahsımıza karşı yapılan kusur ve hatâların sâhiplerini bağışlayıp, hoş görmektir. Peygamber efendimiz (a.s.) bu hususta meâlen: “Hoş gör ki, hoş görülesin” buyurmaktadırlar. Halkla olan münâsebetlerimizde dikkate alacağımız ikinci husus, nefisten gelen öfkeyi terk etmektir. Edeb; ruhta yerleşen ve hareketlerimizi kontrol altına alan bir melekedir.

Bu melekeye sâhip olmalı ve insanlarla konuşurken muhatabımız bizden küçük bile olsa, nezâketten ayrılmamalıyız. Sözümüzün anlaşılması ve karşımızdaki kimsede beklenen te’sîri yapabilmesi için, açık konuşmalı ve kelimeleri tek tek ifâde etmeliyiz. Muhataba, “anladın mı?” diye sorulmamalı, “anlatabildim mi?” demeliyiz. Konuştuğumuz şahsın kulağında bir ârıza yoksa, bağıra çağıra konuşmak edebe zıttır. Yavaş nâzikane konuşmalı, faydasız lakırtılardan kaçınmalıyız. Konuşurken gülmek îcâb ederse veya esneme mecburiyeti hâsıl olursa, elimizle ağzımızı kapatmalıyız. Aksıracağımız zamanda, elimizi ağzımızın üzerine koymalı ve sonunda “elhamdülillâh” demeliyiz. Aksırıp da hamd edeni duyarsak, “çok yaşa” değil “yerhamükellâh” demeli, o da bize “yehdînâ ve yehdîkümüllâh” şeklinde mukâbele etmelidir. Yolda karşılaştığımız kimselerle selamlaşmalı ve güler yüzlü davranmalıdır. Çünki güler yüzlü olmak, mahabbetin bağıdır. Bir kimsenin kapısına vardığımızda, zile basacağımız zaman, yüzümüzü kapıya dönmemeliyiz. Olur ki, kapı açıldığı zaman evin içindeki bir mahremiyet, gözüne ilişebilir. Bir bardak su bile olsa, bize yapılan bir iyiliğe karşı teşekkür etmeliyiz. Teşekkür; yapılan işin maddî kıymeti ile değil, iyiliği yapan kimsenin samîmiyeti ile ölçülmelidir. Rasul-ü ekrem (s.a.v) efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde. “İnsanlara teşekkür etmeyen, Allâh’a da şükretmiş değildir.” buyurmaktadırlar. Eve ve camiye sağ ayakla girip sol ayakla çıkılmalı, helaya ve hamama girerken de, tam aksine sol ayakla girip sağ ayakla çıkmalıyız.
Yatağa uzandığımız zaman, sağımıza yatmalı ve sağ elimizi yanağımızın altına koymalıyız.



Yorum Yapın